هفته نامه پنجره | شماره 36 | مجله خبری

اندازه فونت

پرینت

برش مطبوعاتی

لینک خبر

جابجایی متن

نظرات بینندگان

آیا احمدی‎نژاد در اصلاحات اقتصادی، موفق خواهد بود؟

اصلاحات 6 گانه

22 بهمن ماه 1386 بود که تجمع بزرگ مردمی در میدان آزادی در سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، از زبان رییس‎جمهور خبر حل مشکلات ساختاری اقتصاد با تشکیل کارگروه‎های مختلف را شنیدند. از دل همین سخنان بود که اولین خبرهای آن‎چه بعدها «طرح تحول اقتصادی» نام گرفت، بیرون آمد. «محمود احمدی‎نژاد» در سخنرانی خود، شش بخش نظام مالیاتی، نظام بانکی، نظام توزیع، نظام واردات و صادرات، نظام صدور مجوزها و نظام یارانه‎ها را به‎عنوان بخش‎های کلیدی معرفی کرد که باید هرچه سریع‎تر اصلاح شوند. رییس‎جمهور همچنین، در پیام نوروزی سال 1387 خبر داد، طرح بزرگ تحول اقتصاد کشور برای ریشه‎کن کردن نابسامانی‎های موجود اقتصادی در سال 1387 اجرا خواهد شد. وی همچنین گفت: «در طول سال 1386 دولت در یک کار بسیار فشرده و مستمر با حضور صاحب‎نظران و کارشناسان یک طرح تحول اقتصادی را آماده کرده که اطلاعاتش به استحضار ملت ایران خواهد رسید». (president.ir)

با این‎حال به‎علت اختلاف‎نظرهای موجود، به‎ویژه میان مجلس و دولت و در پیش بودن انتخابات ریاست‎جمهوری، در سال 1387 اتفاق خاصی در خصوص اجرایی شدن طرح تحول اقتصادی، در کشور نیفتاد. شاید به همین دلیل بود که احمدی‎نژاد، برخلاف سال 1387، در پیام نوروزی سال 1388 خود از طرح تحول، سخنی نگفت. با انتخابات ریاست‎جمهوری هرچند کشور برای ماه‎ها در تب و تاب ماجرای پس از انتخابات قرار گرفت، با این وجود طرح تحول اقتصادی از سوی دولت مورد پی‎گیری قرار گرفت و بحث‎های داغی را در کارشناسان اقتصادی، نمایندگان مجلس و کارگزاران اقتصادی دولت برانگیخت تا سرانجام کلیات لایحه طرح تحول اقتصادی در نوزدهم مهرماه 1388، با تغییرات جزیی به تصویب مجلس رسید. اما آن‎چه در این لایحه بیش از همه مورد توجه قرار گرفته و نگرانی‎هایی را به ویژه در میان مردم و قشر فرودست جامعه برانگیخته است، نظام پیشنهادی اصلاح یارانه‎هاست که به زعم برخی از کارشناسان اقتصادی، نتایج ناخوشایندی را با به‎وجود آوردن تورمی لجام گسیخته، در جامعه خواهد داشت. با این حال با تصویب این لایحه دولت گام‎های بعدی را در اجرایی کردن این طرح برداشت و با اعلام نظام خوشه‎بندی، در اولین مرحله تصویری ناخوشایند از این طرح را در اذهان بسیاری از مردم و کارشناسان اقتصادی ایجاد کرد و نگرانی‎هایی را درباره وجود طرح‎های ناپخته دیگر در مسیر اجرایی اصلاح یارانه‎ها همچون نظام خوشه‎بندی که به‎علت بازتاب‎های نامناسب اقتصادی و اجتماعی به سرعت از سوی دولت پس گرفته شد، برانگیخت.

با همه این اما و اگرها باید گفت آن‎چه تقریبا به زعم اکثر کارشناسان اقتصادی، مورد تأیید است، ضرورت اصلاح نظام یارانه در کشور است و آن‎چه بیشتر مورد نگرانی است، چگونگی این اصلاح با کمترین تبعات اقتصادی و اجتماعی و بیشترین منفعت است

آيا ايالات تحمل كشته‌هاي تازه را دارد؟

سياست تازه جنگ

در اولين روز دسامبر 2009، برابر 20 آذرماه 1388، يعني هشت سال و دو ماه پس از حمله آمريكا و انگليس به افغانستان، باراك اوباما كه با وعده اتمام جنگ‌هاي عراق و افغانستان به رياست جمهوري آمريكا رسيده بود، دستور اعزام 30 هزار سرباز آمريكايي جديد به افغانستان را صادر كرد. پس از روي كار آمدن اوباما در ايالات متحده، بسياري از مخالفان جنگ، اميد داشتند كه وي هر چه زودتر دستور بازگشت نيروهاي ارتش آمريكا را به ميهن صادر كند. اگرچه اوباما در مورد جنگ عراق دست به اقداماتي زد و تاريخي را براي خروج از اين كشور اعلام داشت، اما نه تنها حرفي از پايان جنگ افغانستان به زبان نياورد، بلكه از ادامه و حتي گسترش آن نيز استقبال كرد. زماني‌كه ژنرال «مك كريستال» در ماه مي (اواخر خرداد) به‌عنوان فرمانده نيروهاي آمريكايي در افغانستان انتخاب شد، در اولين ارزيابي خود از وضعيت افغانستان، خواستار افزايش 40 هزار نفري سربازان خارجي در اين كشور شد. در صورت تحقق درخواست او، تعداد نيروهاي آمريكايي به تنهايي به بيش از 100 هزار نفر مي‌رسيد. هر چند اين درخواست «مك كريستال» با واكنش سرزنش‌آميز كاخ سفيد و حتي وزير دفاع آمريكا روبه‌رو شد، اما ديري نپاييد كه گمانه‌زني‌ها براي تأييد پيشنهاد وي شدت گرفت. مخالفان جنگ بر وعده‌هاي اوباما در زمان انتخابات تأكيد مي‌كردند و موافقان جنگ اصرار داشتند با افزايش نيروها، طالبان و القاعده از بين خواهند رفت. اما اوباما دستور اعزام 30 هزار نيرو طي شش ماه را صادر كرد تا تلاش كند هر دو طرف را راضي نگه دارد. وي همچنين براي اولين بار اعلام كرد كه 18 ماه پس از ورود سربازان جديد، نيروهاي آمريكايي به‌تدريج از افغانستان خارج خواهند شد. البته ژنرال مك كريستال فرداي همان روز، اين تاريخ را غيرقطعي دانست و «رابرت گيتس»، وزير دفاع آمريكا، نيز با اعلام اين‌كه رييس جمهور، به‌عنوان فرمانده كل ارتش، هر زمان مي‌تواند نظر خود را تغيير دهد، تلويحا به غيرقطعي بودن تاريخ اعلام شده تأكيد كرد.

در 26 ژانويه 2010، يعني اواخر دي‌ماه 1388، نشستي بدون حضور ايران در لندن برگزار شد كه درخصوص جنگ افغانستان بود. ايران به‌دليل عدم اهميت به همسايگان افغانستان، اين نشست را بي‌فايده خواند و آن را تحريم كرد. همان‌طور كه ايران نيز پيش‌بيني كرده بود، نشست پر سر و صداي انگليسي‌ها كه با حضور عالي‌ترين مقامات كشورهاي مدعو برگزار شد، بدون نتيجه مفيدي به پايان رسيد. «حامد كرزاي» در اين نشست اعلام كرد كه تصميم دارد با طالبان وارد مذاكره شود. آمريكا و انگليس از اين سخنان استقبال كردند، اما به‌دليل اعتراضات گسترده، در حال حاضر صحبت از مذاكره با طالبان كاهش يافته است.

در اوايل ماه فوريه، اواسط بهمن‌ماه، مجموع 15 هزار سرباز افغان و خارجي عمليات «مشترك» را در منطقه‌اي با جمعيت 80 هزار نفر ترتيب دادند كه براي اولين بار يك عمليات تحت فرمان افغانستان صورت مي‌گرفت. اين عمليات علاوه‌بر افزايش كشته‌شدگان خارجي، تعداد شهروندان كشته شده را به‌شدت افزايش داد. بزرگترين عمليات از سال 2001 تنها توانست منطقه «مرجه» را از دست طالبان خارج كند. اين در حالي است كه به اذعان مقامات آمريكايي تنها با كمك ايران، دو شهر اصلي كابل و قندهار از كنترل طالبان خارج شد و تسلط آن‌ها بر افغانستان پايان يافت