سازمان یتیمی به نام جوانان / حمید سلیمی

سازمان ملی جوانان، اکنون بدون رییس است و کسی حاضر نشده مسئولیت امور جاری این سازمان را عهده‎دار شود. تا جایی‎که یکی از معاونان این سازمان رسما اعلام کرده نزدیک به نیمی از کارکنان، در محل کار خود حاضر نیستند و در جرگه «دورکاران» درخواهند آمد.

ماجرا‎های شنیدنی سازمان ملی جوانان که آخرین رییس آن یک ماه پیش با دستور احمدی‎نژاد برکنار شد، هنوز ادامه دارد. زیرا با وجودی که حدود یک ماه پیش حکم ریاست به نام شخص دیگری امضا شد، هنوز این سازمان بی‎سرپرست باقی مانده تا سازمان ملی جوانان نیز مانند مخاطبان خود، ر‎ها شود.

از روز 23 آذر، این سازمان، رییس جوان خود، مهرداد بذرپاش را از دست داد تا قرعه ریاست آن به نام فرحناز ترکستانی، معاون دانشجویی وزیر بهداشت بخورد. ولی ترکستانی پس از کش و قوس فراوان و گفتن «می‎آیم» و «نمی‎آیم»‎‎های زیاد، بر تخت بیمارستان بستری شد تا بگوید فشار‎های روانی این حکم و بیماری جسمانی، او را واداشته از معاونت رییس‎جمهوری و ریاست سازمان جوانان چشم‎پوشی کند.

هرچند ترکستانی، چند روز بعد به محل کار سابقش در وزارت بهداشت و درمان بازگشت، ولی هنوز کسی پیدا نشده سکان این کشتی طوفان‎زده را به‎دست بگیرد، زیرا از یک‎سو، مجلس طرحی را تصویب کرده که در صورت تصویب، سازمان ملی جوانان منحل شده و با ادغام در سازمان تربیت بدنی، «وزارت ورزش و جوانان» را تشکیل خواهد داد.

طرحی که گفته می‎‎شود دولت و نمایندگان حامی احمدی‎نژاد در بهارستان به‎شدت مخالف آن هستند، ولی برخی از نمایندگان مستقل، می‎‎گویند این طرح باعث می‎‎شود بازده دستگاه تربیت بدنی بیشتر شود و با نظارت نمایندگان بر وزارت جدیدالتأسیس، سازمان‎های تشکیل‎دهنده آن، بودجه خود را بهتر استفاده کنند.

از سوی دیگر، با وجود قطعی شدن طرح تشکیل «وزارت ورزش و جوانان»، چهره‎‎های بانفوذ عرصه ورزش، از جمله علی سعیدلو معاون رییس‎جمهوری و رییس سازمان تربیت بدنی، تمام تلاش خود را به‎کار گرفته‎اند تا از تصویب نهایی این طرح در سایر مراجع قانونی، به شکلی که فعلا مطرح شده، جلوگیری کنند.

ولی در این میان، سازمان ملی جوانان، همچنان بی‎متولی و بی‎سرپرست، مانند جوانان، یتیم ر‎ها شده.



موج دورکاری

گزارش‎های جسته و گریخته از سازمان ملی جوانان و دفاتر وابسته به این سازمان عریض و طویل که گفته می‎‎شود در مراکز استان‎ها مشغول به فعالیت بوده‎اند، حکایت از سردرگمی کارکنان بی‎انگیزگی و ر‎ها شدن کار‎ها دارد.

سازمان ملی جوانان، اکنون بدون رییس است و کسی حاضر نشده مسئولیت امور جاری این سازمان را عهده‎دار شود. تا جایی‎که یکی از معاونان این سازمان رسما اعلام کرده نزدیک به نیمی از کارکنان، در محل کار خود حاضر نیستند و در جرگه «دورکاران» درخواهند آمد.

اکنون خروجی‎های اطلاع‎رسانی این سازمان نیز در وضعیت مبهمی قرار گرفته‎اند. سایت رسمی سازمان ملی جوانان، روزهاست مطلب دندان‎گیر جدیدی منتشر نکرده است، تا معلوم شود چه تصمیم‎هایی در این تشکیلات گرفته می‎‎شود. آخرین مطلب سایت که ارزش خواندن دارد، نامه تشکر مهرداد بذرپاش از احمدی‎نژاد است که در آن «برداشتن بار مسئولیت از دوش خود» را دلیل اصلی این مسأله عنوان کرده بود، نامه‎ای که تاریخ پنجم دی‎ماه را بر پیشانی دارد. آخرین خبر درباره عملکرد این سازمان نیز به برگزاری طرح بصائر باز می‎‎گردد. یعنی بیش از یک ماه پیش.

ناگفته پیداست در این میان، مدیران، کارکنان و حتی کادر غیراداری نیز با بلاتکلیفی در ماندن و رفتن سرگردانند. برخی از گزارش‎ها و گفت‎وگو‎ها حاکی از حاضر نشدن برخی کارمندان بر سر کار بود. از سوی دیگر خبرگزاری منتسب به این سازمان، برنا، نیز وضعیت چندان خوبی ندارد.

این خبرگزاری که پیش از این نیز (در سال 1384) با بحران روبه‎رو بود، با آمدن سومین رییس سازمان ملی جوانان، محمدجواد حاج علی‎اکبری، توانست از آن تنگنا عبور کند و با بررسی قسمتی از عملکرد گذشته خود و ایجاد تغییر در مدیران و سردبیرانش، به‎عنوان یکی از خبرگزاری‎های نه چندان تأثیرگذار، حضور خود را ادامه دهد، ولی امروز، بحرانی که دامن سازمان ملی جوانان را گرفته، به این مجموعه نیز سرایت کرده است.

بیشترین اخبار اختصاصی این خبرگزاری را در هفته‎‎های گذشته، مطالبی تشکیل می‎‎دهند که در آن، معایب انحلال سازمان ملی جوانان و ادغام آن در وزارت ورزش و جوانان، بررسی می‎‎شود. مطالبی که گوینده آن نیز به‎خوبی می‎‎داند عزم مجلس برای فتح سنگر‎هایی که پیش از این در اختیار مطلق رییس‎جمهوری بود، جزم‎تر از این سخنان است که با یکی دو عنوان مصاحبه یا تیترنویسی ژورنالیستی بتوان در آن تغییری داد.

گم‎شدن نگاه به آینده

با وجودی که مدیران فعلی و سابق این سازمان سعی دارند عنوان کنند انحلال در سازمان ملی جوانان اتفاق نخواهد افتاد، ولی کاهش منابع اختصاص یافته، نبود برنامه‎ریزی منسجم برای انجام امور جاری و آینده و مهم‎تر از همه، عدم شفافیت در بحث «وزارت ورزش و جوانان»؛ این سازمان را در آستانه رکود کامل پیش برده است.

به تعبیر دیگر، با گم شدن حکم ریاست و شنیده‎‎های ضد و نقیض درباره پیشنهاد‎ها و گزینه‎‎های تصدی این پست که در رسانه‎‎ها می‎‎چرخد و آینده پر از ابهامی که تصویب طرح «وزارت ورزش و جوانان» در مقابل این سازمان قرار داده؛ وضعیت نابه سامان این سازمان را بیش از گذشته، دچار تنش و بی‎تعادلی کرده است. پیش از این، گفته می‎‎شد سازمان ملی جوانان کارکرد‎های غیرشفاف و بی‎تأثیری در حوزه وظایف و جوانان داشته، تا جایی که منتقدان این سازمان در مجلس هفتم، بار‎ها انحلال این سازمان را در رسانه‎‎ها و فراکسیون ورزش و جوانان مطرح کرده بودند، ولی با حضور مهرداد بذرپاش، اندکی از این فشار‎ها کاسته شد تا معاون جوان رییس‎جمهوری، با ارائه طرح‎های جنجالی و جالب توجهی مانند گواهینامه ازدواج، سامانه اینترنتی ازدواج برای جوانان و سهمیه متأهلین در کنکور، حداقل چند روزی، حرف این سازمان را بر سر زبان‎ها بیندازد.

اکنون، سازمان بی‎سرپرست ر‎ها شده جوانان را کسی مدیریت نمی‎‎کند. چهره‎ای که گفته می‎‎شود بیشترین تلاش را برای یافتن فرد مناسب جهت تصدی ریاست این سازمان، انجام داده، حمید بقایی، معاون رییس‎جمهوری و رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است که در پیشنهاد قبلی خود، قصد داشت فرحناز ترکستانی، خواهر همسر خود را بر کرسی صدر این سازمان بنشاند. وی دوباره دست به‎کار شده تا برای صندلی خالی مانده، سرنشینی پیدا کند؛ ولی به‎دلیل مبهم بودن آینده این سازمان و به‎خصوص موضوع تشکیل وزارت «ورزش و جوانان» دیگر کسی حاضر نیست آینده خود را در نهادی تلف کند که چند ماهی بیشتر به پایان راه ندارد.

در این میان البته، تنها چیزی که مغفول مانده، بودجه 38 میلیارد تومانی این سازمان است که مخالفان بار‎ها گفته‎اند در فعالیت‎های غیرواجب، بی‎تأثیر و غیرقابل‎دفاع، صرف شده است. بودجه‎ای که زمانی تنها 2 میلیارد تومان بود، ولی با ریاست مهرداد بذرپاش، به سازمان ملی جوانان تزریق شد تا حاصل آن، طرح‎هایی باشد که چندی اسباب انتقاد و احیانا تعجب منتقدان بود. سازمان ملی جوانان، اکنون خود را آماده می‎‎کند تا در سیل بنیان کن ادغام در وزارت ورزش، گلیم خود را از موج به در برد، ولی از برخی اخبار مانند دورکاری 40 درصدی کارکنان آن، معلوم است شاغلان این نهاد، چندان انگیزه‎ای برای باقی ماندن و سهم خواهی از سازمان قدرتمندی مانند تربیت بدنی ندارند، زیرا نشانه‎‎های بالا رفتن دست‎ها و تسلیم در مقابل انحلال، از هم‎اکنون با کوبیدن بر طبل بی‎انگیزگی و نپذیرفتن مسئولیت در این سازمان، عیان است. گویی سازمان ملی جوانان که زمانی داعیه پرورش جوانان میلیونی این کشور را داشت، هم‎اکنون بیش از هر زمان دیگر، نیازمند پرورش دهنده‎ای است تا مگر اندکی از بنیان‎های آن در تهران و استان‎های کشور دفاع کند، پرورش دهنده‎ای که بعید است ریسک حذف شدن از صندلی ریاست را به‎جان بخرد و با قبول حکم ریاست سازمان ملی جوانان، آینده کاری و آوازه خود را به آینده مبهم و تاریک این سازمان پیوند بزند. می‎‎توان اکنون ادعا کرد سازمان ملی جوانان، نامی است که از لحظه خروج مهرداد بذرپاش از آن، به تاریخ امور اداری این کشور پیوسته است

گفت‎وگو با پرویز کرمی معاون فرهنگی سازمان ملی جوانان

طرح وزارتخانه ورزش و جوانان پخته نیست

پرویز کرمی، معاون فرهنگی سازمان ملی جوانان، معتقد است که طرح تشکیل وزارتخانه ورزش و جوانان پخته نیست و تشکیل این وزارتخانه با توجه به عملکرد سازمان‎های ادغام شده، هیچ سنخیتی با هم ندارد. گفت‎وگوی ما با پرویز کرمی را می‎خوانید:

عده‎ای معتقدند تشکیل وزارت ورزش و جوانان موضوعی سیاسی است، نظر شما چیست؟

من، واقعا از هدف و نیت نمایندگان مجلس در زمینه تصویب این وزارتخانه اطلاعی ندارم، اما إن‎شاءالله نیت این نمایندگان خیر است.

نمایندگان تقریبا از یک سال و نیم پیش این موضوع را در دستور کار خود قرار دادند. اما دلایلی برای عدم سیر منطقی موضوع دارم. می‎دانید طرح‎ها و لوایحی که در مجلس مطرح می‎شوند، باید در کمیسیون‎های تخصصی مطرح شده و مورد بررسی قرار بگیرند.

سازمان ملی جوانان و سازمان تربیت بدنی، هر دو به کمیسیون فرهنگی ارتباط پیدا می‎کنند، اما این موضوع و لایحه، از دل کمیسیون اجتماعی بیرون آمد. پس سیر منطقی و تدریجی برای این موضوع طی نشده است. از طرفی عمده نمایندگان مخالف این وزارتخانه نیز از نمایندگان عضو کمیسیون فرهنگی که کمیسیون اصلی هر دو سازمان است، بودند. این نشان می‎دهد که روی این طرح، کار کارشناسی نشده است.

تشکیل این وزارتخانه سیاسی است، به این مسائل و روند آن دامن می‎زند. اما در این‎که نمایندگان قصد و نیت خیر داشتند، شکی ندارم.

مصوبه مجلس در برنامه چهارم توسعه، بر عدم تشکیل وزارتخانه جدید دلالت می‌کرد، این‎هم از مسائلی است که مخالفان مطرح می‎کنند؟

طبق مصوبه مجلس در برنامه چهارم قرار بود، وزارتخانه یا تشکیلات جدیدی در بدنه دولت به‎وجود نیاید و حتی قرار بود از حجم دولت نیز کاسته شود و دولت از تعداد وزارتخانه‎ها بکاهد. اما مجددا مجلس قانونی را به تصویب می‎رساند، که نه‎تنها از تعداد وزارتخانه‌ها کاسته نمی‎شود، بلکه وزارتخانه جدیدی نیز تشکیل می‎شود. این علامت سئوالی است که برخی نمایندگان مخالف آن را مطرح می‎ساختند و مغایر با روند قانون‎گذاری این وزارتخانه تلقی می‎کردند.

آیا جنس و نوع کار در سازمان تربیت بدنی و سازمان ملی جوانان، می‎تواند در تشکیل وزارتخانه، مشکلاتی را به‎وجود بیاورد؟ این دو سازمان هم‎سنخ نیستند، یکی کاملا اجرایی است و دیگری سازمانی کاملا برنامه‎ریز و سیاست‎گذار؟

سازمان تربیت بدنی، ماهیتا یک سازمان اجرایی و صنفی است و تشکیلات ستادی این سازمان هم هماهنگ‎کننده بین فدراسیون‎ها و دستجات و گروه‎های مختلف در عرصه ورزش است. اما سازمان ملی جوانان، صرفا ستادی، سیاست‎گذار و برنامه‎ریز و پی‎گیر مطالبات جوانان از کلیت دولت است. مثالی می‎زنم، سازمان ملی جوانان متولی اشتغال جوانان نیست، اما مطالبه‎کننده موضوع اشتغال جوانان و پی‎گیری کننده هم در صف و ستاد دولت و هم در مجلس است.

از طرفی سازمان ملی جوانان به‎عنوان دبیرخانه شورای‎عالی جوانان و با مسئولیت رییس‎جمهوری، از این منظر و جایگاه پی‎گیر اشتغال جوانان به‎شمار می‎رود.

این سازمان و ساختار را با یک سازمان اجرایی با موضوعات بسیار متنوع و پراکنده و حاشیه‎دار ادغام کرده یا در تلاش برای ادغام هستند. نتیجه این می‎شود که وزیری خواهیم داشت، غرق در موضوعات فدراسیون‎ها و حاشیه‎های ورزش که باید پاسخگوی مجلس و مخاطبان خود باشد و همزمان به فکر سیاست‎گذاری و پی‎گیری مسائل جوانان در موضوع ازدواج، اشتغال، اوقات فراغت، هویت، مشاوره، سبک زندگی و دیگر مسائل باشد. قطعا این شدنی نیست. عدم سنخیت موضوع از این منظر است.

تشکیل این وزارتخانه چه مشکلات دیگری را می‎تواند در پی داشته باشد؟

یکی از موضوعات، بار مالی تشکیل چنین وزارتخانه‎ای است، البته نمایندگان مجلس مقرر کرده‎اند که از محل بودجه دو سازمان و صرفه‎جویی، بودجه وزارت ورزش و جوانان تأمین شود. با ادغام و تشکیل یک وزارتخانه جدید، بسیاری از موارد مثل تابلوها، عناوین، سربرگ‌ها، جابه‎جایی‎ها، نگاه‎ها و... همچنین ایجاد ساختارهای جدید، بار مالی در پی خواهد داشت. امیدواریم که هم شورای نگهبان در این زمینه تدبیری بیندیشد و هم خود نمایندگان که اعلام می‎کردند اگر لایحه به مجلس برگردد، سازمان ملی جوانان را مستثنی می‎کنیم، در این زمینه تجدید نظر کنند. اما نمی‎دانم چه تدبیری دارند.

این ساختار بیشترین لطمه را به موضوعات کلان جوانان و متولیان جوانان می‎زند، باید تدبیری در این زمینه اندیشیده شود تا کار پخته‎تر شود.

مگر لایحه تشکیل وزارت جوانان و ورزش پخته نیست؟

من علت این را که تشکیل این وزارت‎خانه، به فوریت و سرعت در دستور کار قرار گرفت، نمی‎دانم؛ اما از پی‎گیری مسائل شنیده‎ام که گویا قرار بوده چند معاونت و سازمان را با هم ادغام کنند، اما این یک مورد رأی آورد. بنیاد شهید، محیط زیست و... را در دستور داشتند، که تنها در این مورد اقدام شده و نشان می‎دهد کار با یک نگاه کارشناسانه و تأمل لازم پیش نرفته و با شتاب‎زدگی تصمیم‎گیری شده است.

امیدوارم، نمایندگان به این موضوع با دقت نظر بیشتری نگاه کنند و کارهای خوبی را که در عرصه سیاست‎گذاری و برنامه‎ریزی در عرصه جوانان شروع شده بود، با این ادغام ذیل مسائل و حواشی خرد و کلان ورزش قرار ندهند