نماز صبح‎شان قضاست/ محمدصادق شهبازی

د) برداشت کاریکاتوری از دین و در بسیاری موارد برداشت فردی از اسلام و چشم‎پوشی از احکام اجتماعی دین و احکام‎گرایی ظاهری و اخلاق‎‎گرایی یک‎طرفه بی‎توجه به صلاح جمعی و اصلاح عمومی.

هـ) عافیت‎طلبی و رهاکردن احکام دردسرساز دین مثل مبارزه با ظلم و نیز امر به معروف و نهی از منکر - البته امر به معروف و نهی از منکر به‎معنای حقیقی و نه برداشت تقلیل یافته محدود به مسائل فردی صرف، که امام حسین علیه‎السلام در سرزمين منا فرمودند: الامر بالمعروف و النهی عن المنکر دعاء الی الاسلام مع رد المظالم و مخالفه الظالم و قسمه الاموال والفیء و الغنائم و اخذ الصدقات من مواضعها و وضعها فی حقها؛ و پر واضح است که بزرگ‎ترین منکر طاغوت، ظالمین، مفسدین اقتصادی و سیاسی و اجتماعی هستند و بزرگ‎ترین معروف برپایی حکومت حق و عدل و حاکمیت صالحین و مصلحین است.

و) همکاری با ظلمه به بهانه تقیه و حفظ خود برای ظهور امام عصر، که انجمن بعضا این مدل عافیت‎طلبی را به‎عنوان انقلابی‎گری تعریف کرد. بعضی منشورات انجمن مثل «انتظار، بذر انقلاب» که بعد‎ها از سوی انتشارات زرد مذهبی دهه 70 و 80 صد‎ها نمونه مشابه یافت، به همین مدل انتظار به‎عنوان یک کنش انقلابی اشاره دارد!

ز) یک نوع آرمان‎گرایی صفر و صدی در نتیجه این نوع نگاه به دین و اجتهاد در انجمن به‎وجود آمد که یا باید معصوم با تمام توانایی‎‎ها حاضر باشد یا هیچ! این تفکر نشان داده برای حفظ خود حاضر به جمع شدن با هر طاغوتی حتی همکاری با ساواک است و البته نوع کنش در بین این‎‎ها از سکون نسبی و طرح تقدم زمانی خودسازی فردی به حضور در صحنه اجتماعی (برخلاف تفکر اصیل دینی که تقدم رتبی برای این مسأله قائل است و بدون قائل شدن تفکیک مدرن امر اجتماعی و فردی، احکام و وظایف فردی و اجتماعی را یک‎جا بر مکلف واجب می‎‎کند، اما همه اعمال حتی ساختن دیگران و مقابله با ظلم را برای رشدِ خودِ ملکف می‎‎بیند و برای آن تقدم رتبی قائل است) و حفظ فردی خود تا سکون و سکوت کامل تا عدم جلوگیری از ظلمه و طواغیت، و در بعضی موارد همراهی با آنان را در بطن خود دارد که با برداشت‎‎های غلط از روایاتی مثل «یملأالله به الارض قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و جورا» توجیه می‎‎شد.

ح) اعلام عدم کار سیاسی، خود سیاستی برای پیگیری سکولاریسم از جانب انجمن است. اگرچه تاریخ فعالیت‎‎های رسمی و غیررسمی انجمن از عدم وفاداری به آن به‎ویژه در دوره تعارضات با جمهوری اسلامی حکایت دارد (در حقیقت یک رویه سکولاریسم در تاریخ معاصر غیر از روشنفکرانی که دین را از عرصه سیاست زدودند، متحجرینی بودند که پیش و همراه و جلوتر از منورالفکران، سپهر سیاست را از عرصه‎‎های مختلف حضور دین به‎صورت نظری و عملی خالی کردند).

ط) ادعای ولایت‎گرایی بدون توجه به روح ولایت (به تعبیر امام در منشور روحانیت این ولایتی‎‎های بی‎ولایت) و محدود کردن آن به خواب‎گرایی و... یا اصرار به سب بعضی صحابه و همسران پیامبر و بی‎توجهی به مفهوم اصلی ولایت که در بطن خود تشکل و رهبری و حضور دین در سپهر سیاست را دارد.

ی) مناسبت‎زدگی و تقلیل معنویت و امر قدسی به انجام گسترده بعضی مناسبت‎‎ها و عزاداری‎‎ها و اعیاد و تراشیدن بعضی مناسبت‎‎ها به نسبت کم، اولویت و قدسیت‎زدایی از امر عرفی با بی‎اولویت خواندن آن، جزو الگو‎های عملی این مدل است!

6- انجمن بعد از انحلال در دو قالب تشکیلات چراغ خاموش و تفکر به فعالیت‎ خود در قالب‎‎های مختلف مثل هیئات، مساجد، کانون‎ها، مدارس، رسانه‎‎ها و حتی پست‎‎های حکومتی ادامه داد و در پیوند با روشنفکری دینی به مبارزه با تفکر حکومت دینی پرداخت. علنی‎ترین نمونه این همراهی هم‎صدایی عمادالدین باقی -کسی که خود کتاب پرفروش در شناخت حزب قاعدین زمان(انجمن حجتیه) را قبلا در رد آنان نوشته‎بود- با آنان در حمله به ولایت‎فقیه است. نفوذ در بدنه حاکمیت و پی‎گیری تفکرات آن از طریق بیت‎المال مسلمین و حکومت اسلامی با چراغ خاموش از سایر فعالیت‎‎های انجمن بوده‎است.

تأسیس ده‎‎ها مدرسه در تهران و شهرستان‎‎ها که اکثرا هم فارغ‎التحصیل دوره‎‎های مختلف مدرسه علوی هستند (که از مهمترین محل‎‎های جذب انجمن از ابتدای تأسیس بوده‎است) و نیروسازی چندمیلیون تومانی آن‎‎ها با انتخاب دانشجویان مستعد دارای سابقه مذهبی و طبعا بر طبق شهریه‎‎های کلان از قشر مرفه که بعد‎ها نیز از طریق دوپینگ با آموزش‎‎های مختلف وارد دانشگاه‎ می‎‎شوند، از دیگر اقدامات مهم تشکیلاتی است.

7- علی‎رغم فعالیت گسترده انجمن، عدم موفقیت آنان و همکاری آنان با ظلمه قبل از انقلاب و هم‎صدایی با روشنفکران شرق و غرب‎زده دینی بعد از انقلاب، نشان داد «آنان که منتظر می‎‎مانند تا با طلوع خورشید قیام کنند، نماز صبح‎شان قضاست!» با ذکر تمام موارد موجود، باید توجه داشت که مبارزه با اسلام آمریکایی ما را از مبارزه با اصل استکبار(خود آمریکا به‎عنوان کرد عالی آن در عصر حاضر) بر حذر ندارد، گرچه به تعبیر سیدشهیدان اهل قلم، مرتضی آوینی:«خلاف آن‎چه بسیاری می‎‎پندارند، آخرین مقاتله ما نه با دموکراسی غرب که با اسلام آمریکایی است که اسلام آمریکایی از خود آمریکا دیرپاتر است. اگرچه این یکی نیز ولو هزار ماه باشد به یک شب قدر فروخواهد‎ریخت و مستضعفان وارث زمین خواهند‎شد.»

تشابهات دو دشمن خونی! / علی‎رضا کمیلی

چنان‎چه می‎دانیم، حجتیه‌ای‌ها، سال‎هاست که بزرگترین دشمن «شیعه» را «وهابیت» می‎دانند و با استفاده از شبکه‎‎های ماهواره‎ای و سایت‌‎های متعددشان - به‎زعم خود - به مبارزه با ایشان مشغول‌اند و همچون گذشته هر خطی جز این خط را انحراف از اولویت‌‎ها و اصول ولایتی‌بودن می‎دانند!

کسی در انحراف و خباثت وهابیون حرفی ندارد و چنان‎چه مبرهن است، یکی از خطرهای فعلی که «جهان اسلام» را تهدید می‎کند، این فرقه جعلی استعمار‎ساخته است و البته هر وهابیت‌ستیزی انجمنی نیست، اما سخن بر سر آن است که وهابیت‎ستیزی باید به سبک چه‎کسی يا چه كساني صورت پذیرد؟! سبک امام و رهبری و عالمان بصیر شیعه یا سبک حجتیه‌ای‌ها؟! شاید در بازخوانی مدل بهاییت‎ستیزی انقلابیون و حجتیه‌ای‌‎ها در قبل انقلاب، درس‌‎های خوبی نهفته باشد.

آن‎چه در این مجال بدان خواهیم پرداخت، مقایسه «وهابیت با اهل سنت اصیل» و «انجمن حجتیه با شیعیان اصیل»، و توجه به نقاط اشتراک این دو دشمن به‎ظاهر خونی(!) است. در خلال مباحث، نکاتی را پیرامون سئوالات فوق نیز متذکر می‎شویم:



اصل‌سازی فروع

هر دو فرقه، این ویژگی را دارند که از برخی فروع، اصل ساخته‌اند و چنان آن را گسترش داده‌اند که به حیاتی‌ترین مسأله بدل شده و از این‎رو از دیدن مشترکات بازمانده‌اند. وهابی‌ها، شیعیان را خطر اصلی جهان اسلام معرفی می‎کنند؛ حال آن‎که حداقل در مسائل اساسی چون اعتقاد به خدا، پیامبر، قبله، کتاب و حتی بسیاری از مسائل فقهی با او اشتراک دارند! انجمنی‌‎ها نیز در این‎سو همان کار را کرده‌اند!

ناگفته نماند که سیاست خطرناک «وهابی‌نمایی اهل سنت» در جهت سد شدن راه تقریب شیعه و سنی، سیاست استعماری کثیفی است که چند سالی است پیگیری می‎شود و اتفاقا انجمنی‌‎ها نیز به استقبال این تله رفتند و برای بستن راه وحدت مذهبی، به وهابی‌نمایی همه اهل سنت دامن زدند!

بدیهی است که یکی از دشمنان مهم ما وهابیت است، ولی چون اولویت‌نشناسی و تغییر جای اهم و مهم، ویژگی اصلی انجمنی‌هاست، از این دشمن به مهمترین دشمن تعبیر کرده و سیاستگذاران بین‎المللی ظلم و فساد را به فراموشی سپرده‎اند! بر همین مبنا با وهابیونی که شیعه را دشمن اصلی خود می‎انگارند نیز می‎توان محاجه کرد و پرسید که آیا حتی بر اساس اصول قرآن و سنت، مبارزه با مستکبرانی که این‎گونه در حال استثمار جهان و کشتار مسلمانان‌اند، بر مبارزه با شیعیان تقدم ندارد؟!



ظاهربینی و جزیی‌نگری

هر دوی این جریانات، مبتلا به مرض جزیی‌نگری و ظاهربینی‌اند. برخی نگرش‎های غلط و رفتار‎های بدون اولویتی که از این جریانات دیده می‎شود، ریشه در جزیی‌نگری و ظاهربینی آنان دارد. این جریانات فارغ از رفتار متقابلانه‌شان با یکدیگر، تمایزی نیز نسبت به هم‌طرازان خود دارند که عمده آن همین نگرش مناسکی به دین است. نگاه فردی، بسته و متحجرانه به دین باعث شده تا حساسیت‌‎های اینان نیز به سمت و سویی خاص گرایش یابد.

هر دو گروه نسبت به هر نوع اجتهاد روزآمد از دین موضع می‎گیرند. البته این بدیهی است، آن‎که نگاهی صرفا فردی و به‎دور از لوازم نگرش‎های حکومتی به آموزه‎‎های دینی دارد، در مقابل موضوعات جدید، پاسخگو نخواهد بود، لذا در برابر آن‎‎ها مواضعی نامناسب خواهد گرفت. تأکید این جریانات بر دوری از مسائل سیاسی مهم مبتلا‎به جهان اسلام و کشور‎های مسلمان، نشانه‎ای دیگر از این نوع تفکر است.

انجمنی‌‎ها که چنین سینه‌چاک شیعیان‌اند، در نقاطی حساس، پرده رسوایی‌شان به کنار رفته و صورت حقیقی‌شان هویدا شده است! حزب‌الله لبنان با این‎که شیعه است، ولی چون در مقابل صهیونیست‌‎های خبیث و نه مثلا وهابی‌‎ها می‎جنگد، شایسته تقدیر جانانه و حمایت مردانه نبوده و شیعیان مظلوم کویته پاکستان نیز به جرم حضور در راهپیمایی روز قدس، به‎دلیل حضور در اقدامی سیاسی، بایسته حمایت و دادخواهی نيستند! در آن سو نیز حزب‌الله لبنان و حماس، با این‎که مردانه در مقابل صهیونیست‌‎ها جنگیده‌اند، اما به‎دلیل آن‎که از خط اصلی(!) مبارزه فاصله داشته‌اند، توسط علمای وهابی تکفیر می‎شوند!



انحراف از خط اصیل

هر دوی این جریانات، جریاناتی انحرافی‎اند. بدین معنا که از خط اصیل شیعه و سنی فاصله بسیار دارند. انجمنی‌‎ها آن‎که را علیه وهابیت اقدام می‎کند، اصیل می‎دانند ولی اگر طلبه‎ای در حال جهاد در راه اعتلای نام اسلام در جهان و تحکیم جایگاه حکومت اسلامی باشد، او را آخوند حکومتی و جیره‌خوار و منحرف می‎نامند!

وهابیت نیز انحرافی اساسی از جریان اصیل اهل سنت دارد. جریان ارزشمندی که از دیرباز حب اهل‎بیت را با خود داشته و در کنار شیعیان به مبارزه با ظالمان جهان مشغول بوده و امروز نیز همان راه را ادامه می‎دهد؛ آن‎چه امروز در حرکت مجاهدان حماس و جهاد اسلامی یا کشتی آزادی ترکیه و... به‎خوبی مشهود است؛ تا جایی‎که می‎توان آنان را شیعیان سیاسی و سنیان فقهی نامید.

مشکوک و استعمارساخته:

هر دوی این جریانات بنا بر اظهارات صریح بزرگان و همچنین برخی کد‎های تاریخی، مستقیما یا غیرمستقیم، متأثر از سیاست‌‎های خباثت‌آلود استعمار بوده‌اند که از بدو تشکیل می‎توان مصادیق همسویی آنان با سیاست‌‎های استعماری را رصد کرد. البته بدیهی است که سازه‎‎های استعماری نیز باید بر روی بستر‎هایی مناسب بنا شوند که نگرش‎‎های خاص و غلط موجود، همان بستر‎ها بوده که استعمار آن‎‎ها را محمل گسترش آن فکر غلط قرار داده است.



یاور عملی استکبار:

این دو جریان در نتیجه کارهای‌شان نیز اشتراک دارند که آن همراهی عملی با سیاست‌‎های مستکبران جهان کنونی است. این‎که عالِم نادانی در بحبوحه اوج‌گیری جریان قرآن‌سوزی که به وحدت مسلمانان در مقابل آمریکا منجر شده بود، به همسر پیامبر (صلی‎الله علیه و آله و سلم) توهین روا کرده و تمرکز را از جنایتکاران بازمی‎گرداند، به چه‎کسی سود می‎رساند؟! این‎که میلیون‌‎ها مسلمان که شأن‌شان از کعبه بالاتر است، در عراق و افغانستان و فلسطین و سودان در حال هتک حرمت و کشتار باشند و باز حکم به تکفیر شیعیان و انتحار در میان آنان داده شود، همسویی عملی با اشغالگران و صهیونیست‌‎ها نیست؟!

همین‌جا، برخی حضرات در مقام محاجه، یقه‌ات را می‎گیرند که دیدی ما گفتیم وهابیت خطر اصلی است؟! آیا باید این عملیات‌‎های انتحاری را ببینید تا به حرف ما برسید؟! اما از این ساده‌دلان باید پرسید که چرا دست‌نشانده‎‎های انگلیسی وهابیت، شوشتری و محمدزاده و برهان‌عالی و شیخ‌الاسلام را می‎زنند، ولی با این علمای به‎ظاهر دوآتشه دشمن خود، کاری ندارند؟! آیا خطر اینان که به‎ظاهر در حال رسواسازی وهابیت‌اند، برای‌شان بیشتر از کسانی‎که منادی وحدت‎اند و خادم ملت، نیست؟!

به‎نظر می‎رسد عدم نقد رویکرد و مبانی مورد ادعای اینان از شیعی‌گری، کار را به‎جایی رسانده که برخی تصور می‎کنند مسأله «وحدت» صرفا سیاسی است و تفاوت انجمنی‌‎ها با دیگران فقط در ابراز اختلافاتی است که ما معتقدیم مصلحتا نباید بیان کرد! وگرنه ما نیز قلبا به کشتار سنی‌‎ها توسط صهیونیست‌‎ها رضایت می‎دهیم! وااسفا از جهل حاکم و کم‌کاری مفرطی که در زمینه وحدت هست!